Mộc Châu
Cách Hà Nội gần 200km về phía Tây Bắc theo quốc lộ 6, cao nguyên Mộc Châu là một điểm đến thú vị trên bản đồ du lịch Việt Nam. Với chiều dài khoảng 80km, rộng 25km trên cao độ 1.050m so với mực nước biển, ngay giữa cao nguyên đã hình thành một tiểu vùng khí hậu mát mẻ mang đặc trưng khí hậu cận ôn đới, với nhiệt độ trung bình 20ºC về mùa Hè và thường khô ráo hơn các vùng khác vào mùa Đông. Mộc Châu là nơi tụ cư 12 dân tộc anh em gồm Thái (33%), Mông (18%), Kinh (15%), Lào, Hoa, Khơ Mú, Dao, Tày… với nhiều bản sắc văn hóa độc đáo, tập trung nhiều nhất tài nguyên du lịch tỉnh Sơn La và cả vùng núi Tây Bắc – Bắc bộ.
MỘC CHÂU BỐN MÙA HOA NỞ
Được bao quanh bởi các dãy núi, cao nguyên Mộc Châu sở hữu một khí hậu rất đặc thù: mát mẻ vào mùa Hè, se lạnh vào mùa Thu, rét buốt vào mùa Đông và ấm áp khi Xuân về.
Vào mùa Xuân, khi cây cối, cỏ hoa đâm chồi nảy lộc, thiên nhiên như khoác lên mình sắc áo mới, tươi mát và trữ tình… thì cũng là lúc Mộc Châu rực rỡ những sắc hoa Mận, hoa Đào. Cả đất trời cao nguyên như được điểm trang bằng một màu hoa trắng muốt tinh khôi… Đây cũng là lúc làng bản còn nguyên những bản sắc văn hóa cổ truyền vào lễ hội đón Xuân.
Sang đến tháng Tư khi cái rét không còn da diết thì cũng là thời điểm giao mùa giữa cuối Xuân chuẩn bị sang Hè, lúc này Mộc Châu nổi bật với sắc xanh của cây cỏ, màu xanh mơn mởn của những cánh đồng lúa con gái, xanh ngát cả những đồi chè trải dài ngút mắt… Vào độ này, hoa Ban, hoa Sưa bắt đầu nở, những bông hoa li ti, trăng trắng ẩn hiện giữa sắc xanh, lung linh trong nắng sớm. Đến tháng 8, 9 lúc gió giao mùa thổi về cũng là lúc những quả mận, quả đào phơn phớt hồng trên cành, rung rinh dưới nắng vàng chờ bàn tay người thu hoạch.
Khi mùa Thu về, cả đất trời Mộc Châu lại tươi tắn những mảng màu rực rỡ. Không chỉ là màu xanh biếc của những đồi thông hay những đồi chè mơn mởn trong đợt ra lá mới, mà còn là màu của những cánh đồng hoa Cải vàng, hoa Cải trắng trải rộng đến tận chân trời, của những vạt Dã quỳ hay Hướng dương vàng rực xen lẫn những nhánh Trạng nguyên chói lọi suốt dọc con đường vào bản hay nông trường.
Đến tháng 12, khi mây mù gió núi tràn về mang theo cái lạnh buốt đến tái tê, khi những đồng cỏ xác xơ vì sương muối và những thân chè gầy guộc hay những cành Mận, Đào khẳng khiu đang vào dịp ngủ Đông, thì dường như chỉ còn lại sắc vàng của Dã quỳ, sắc đỏ của Trạng nguyên vươn lên đón nắng Đông, tuy không lộng lẫy kiêu sa nhưng vẫn mạnh mẽ và hoang dại sau làn sương mờ ảo…
Với những lợi thế từ thiên nhiên ban tặng, Mộc Châu ngày nay còn được biết đến như là nơi bám rễ, hội tụ và khoe sắc của những loài hoa danh tiếng khắp thế giới. Hoa Mộc Châu đang trở thành một thương hiệu đẳng cấp với những vùng sản xuất hoa cao cấp mà trong số những tên tuổi tiên phong phải kể đến Công ty Cổ phần Hoa Nhiệt đới nằm ngay ngã ba quốc lộ 6, đoạn đường rẽ đi thị trấn Mộc Châu và thị trấn Nông trường với khu trồng những loại hoa nổi tiếng như Hồng nhung, Ly, Tulip, các loại Lan Hồ điệp, Vũ nữ…, Công ty Cổ phần Hoa cảnh Cao Nguyên với khu vườn tại Bản Áng, xã Đông Sang chuyên sưu tầm, nuôi trồng và bảo tồn các loài Lan, đặc biệt địa Lan…
MỘC CHÂU VỚI TIỀM NĂNG DU LỊCH
Có thể nói khí hậu tại Mộc Châu là một trong những của hiếm qúy giá của vùng đất này, đã tạo ra một không gian bốn mùa tươi sắc thu hút khách lãng du bất kể mùa nào trong năm. Sản phẩm du lịch của Mộc Châu rất đa dạng, từ nghỉ dưỡng, tham quan, điền giã đến văn hoá – lễ hội, vui chơi giải trí, du lịch đường sông…
Nằm sát ngay trung tâm huyện lỵ cạnh đường quốc lộ 6, động Sơn Mộc Hương hay còn gọi hang Dơi là một hang động Kaster đá vôi điển hình trên độ cao 100m, được các nhà khảo cổ học phát hiện từ năm 1952 cùng với một số hiện vật, dấu tích của người Việt cổ. Đây là một di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia có diện tích 6.915m² với nhiều khối thạch nhủ đủ mọi hình dạng được thiên nhiên kỳ công tạo dựng qua thời gian.
Từ trung tâm thị trấn Mộc Châu, ngay chỗ Bưu điện có tuyến đường huyện lỵ đi chừng 3km sẽ đến rừng thông bản Áng. Đây là một rừng thông có diện tích 43ha với hai chủng loại thông địa phương và thông Đà Lạt trải dài trên dãy đồi đất Feralit đỏ nâu được điểm trang bởi hai hồ nước tự nhiên 750m² và 4000m² nằm sát cạnh với độ cao, thấp khác nhau, tạo nên một vùng cảnh quan thiên nhiên kỳ ảo với không khí mát mẻ trong lành, rất thích hợp cho loại hình picnic cắm trại hay thư giản giữa bạt ngàn thông xanh và nước biếc. Bản Áng cũng là nơi định cư lâu đời nhất của người Thái Mộc Châu với những ngôi nhà sàn cổ mộc mạc và lễ hội “Xe Chả” vào dịp rằm tháng Giêng, du khách sẽ bất ngờ trước những món ăn đặc sắc của người Thái và sẽ rất thú vị khi được giao lưu cùng bà con trong những điệu múa sạp, múa xòe…
Theo quốc lộ 6 qua thị trấn Mộc Châu chừng 2,5km sẽ gặp ngã ba Pa Háng, từ đây rẽ trái theo quốc lộ 43 đi tiếp chừng 4km sẽ đến bản Vặt thuộc địa phận xã Mường Sang. Tại đây từ sự hợp lưu hai con suối đã hình thành thác Dải Yếm cao khoảng 100m, được phân làm hai nhánh cách nhau chừng 200m, một bên có 9 tầng và một bên 5 tầng. Thác Dải Yếm đẹp nhất vào tháng 4 đến tháng 9, khi toàn bộ mặt thác rộng 70m là một màn nước trắng xóa trông thật hùng vĩ. Từ đây đi tiếp chừng 20km sẽ tới cửa khẩu Pa Háng nối với tỉnh Hủa Phăn của nước bạn Lào – đoạn đường này đã được mở rộng nâng cấp thành quốc lộ, tạo điều kiện cho khách du lịch tham quan môi trường tự nhiên Lóng Sập, Xuân Nha và nối tuyến sang thị xã Sầm Nưa (Lào).
Cách Mộc Châu chừng 15km về phía Đông có đỉnh Phiêng Luông với độ cao 1.500m, trên đỉnh có một khu đất bằng phẳng rộng gần 10ha rất thích hợp cho những môn thể thao như đi ngựa, đi bộ hoặc leo núi… Cách Mộc Châu khoảng 40km về phía Nam là khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Nha – Sốp Cộp rộng 27.000ha với khu rừng nguyên sinh có nhiều loài động, thực vật quý hiếm, là điều kiện thuận lợi cho phát triển du lịch sinh thái.
Du khách thích du lịch đường sông có thể xuống Chiềng Yên tham quan sông Đà hoặc quá cảnh sang Lào. Từ Mộc Châu xuống thẳng cảng sông Vạn Yên, nơi xuất phát tuyến du lịch sông Đà, du khách sẽ có điều kiện chiêm ngắm nhiều cảnh đẹp trên tuyến du lịch kéo dài đến thị xã Sơn La hoặc xuôi xuống thủy điện Hòa Bình.
MỘC CHÂU – ĐIỂM ĐẾN THÚ VỊ
Mộc Châu là vùng thảo nguyên rộng lớn và xinh đẹp nhất ở miền núi phía Bắc, với cánh đồng cỏ rộng 1.600ha cùng điều kiện khí hậu – thổ nhưỡng rất thuận lợi cho phát triển chăn nuôi gia súc, trồng chè và các loại cây công nghiệp khác.
Đến với cao nguyên Mộc Châu, sẽ rất thú vị khi được thả bộ trên những lối mòn xinh xinh, đi giữa những cánh đồng “cỏ non xanh tận chân trời”, nhìn ngắm những “nàng” bò giống Hà Lan với hai màu trắng đen đang nhởn nhơ gặm cỏ… Ghé thăm những trang trại bò sữa, du khách không chỉ được xem người dân vắt sữa mà còn có thể thử cảm giác của những “cô gái Mộc Châu” vắt sữa bò và thưởng thức ly sữa tươi còn âm ấm do chính tay mình “nặn” ra. Từ tháng 4 đến tháng 12 là thời điểm những đồi chè thâm thấp nối tiếp nhau xanh rờn, du khách có thể đóng vai những sơn nữ đi hái chè, học cách phân biệt thế nào là “1 tôm 2 lá” hoặc “1 cá 2 chừa”, tự tay sao chè và thưởng thức hương vị của các loại chè đặc biệt như Shan tuyết, Oloong, Bát tiên…
Du khách đến Mộc Châu cũng có thể chọn một đêm ngủ lều giữa vùng thảo nguyên gió lộng… Dường như trang trại bò sữa nào cũng sẵn lòng đón khách tá túc qua đêm và nhiệt tình giúp đỡ khách trong những sinh hoạt dã ngoại kiểu “Mộc Châu”. Khi đêm về, bên bếp lửa bập bùng hoang dã, cùng nhau thưởng thức những món ăn nổi tiếng của xứ sở này như bê chao, sữa chua, lợn cắp nách, gà đồi, nếp nương… trong bối cảnh mang hơi hướm “du mục”, ắt sẽ là một trải nghiệm khó quên trong đời.
Đến Mộc Châu, nếu muốn thưởng thức cây trái đặc sản du khách có thể ghé bản Loóng Luông nằm trên đường quốc lộ 6 với những rừng Đào, Mận bạt ngàn. Ghé đây đầu hè vào dịp 30-4 và 1-5 có Mận hậu, sang đến tháng 8, 9 có Đào và nhiều loại hoa quả đặc trưng khác. Du khách thích ngắm nhìn những cánh đồng hoa Dã quỳ, Trạng nguyên, hoa Cải có thể ghé xã Tân Lập, bản Ôn, nơi có địa danh Ngũ Động và nằm trên đường vào thị trấn nông trường Mộc Châu. Nhưng bản Ba Phách nằm trên đường quốc lộ 6, cách ngã ba thị trấn chừng 5km mới chính là thiên đường hoa Cải với hàng chục mẫu ruộng lớn trồng toàn giống Cải dầu.
Mộc Châu còn có một chợ tình diễn ra trong dịp Tết Độc lập. Cũng như Sa Pa, Khau Vai, chợ tình Mộc Châu không chỉ là dịp để trai gái hẹn hò, tìm bạn tình và kết thành đôi lứa, mà còn là nhịp cầu Ô Thước để những người “lỡ duyên” không đến được với nhau tìm về gặp gỡ hàn huyên cho thỏa niềm mong nhớ. Tuy chính hội là vào ngày 1 tháng 9 nhưng từ 30 tháng 8, nhiều chàng trai cô gái Mông, Thái, Mường, kể cả những người Mông của nước bạn Lào đã đổ về thị trấn, thấp thỏm chờ đợi đến tối ngày 1 tháng 9. Khi các chương trình ca nhạc và màn bắn pháo hoa chào mừng Tết Độc lập kết thúc thì cũng là thời điểm chợ tình diễn ra ở bất cứ nơi đâu, trên các trục đường chính của thị trấn.
Với những thuận lợi cả về thiên nhiên và con người, Mộc Châu giờ đây đang trở thành điểm đến của du lịch xanh và ngày càng hấp dẫn khách du lịch. Điểm đáng ghi nhận là nơi đây đã biết phát triển các loại hình du lịch có sự tham gia của cộng đồng dân cư. Điều này không chỉ tạo lực đẩy phát triển kinh tế – xã hội tại địa phương mà còn góp phần tích cực bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, giữ gìn tài nguyên môi trường thiên nhiên cho mục tiêu phát triển du lịch vững bền…
Các điểm du lịch nổi tiếng ở Mộc Châu:
1, Thác Dải Yếm
Nơi này còn được gọi bằng 2 cái tên khác là ‘’thác Bản Vặt’’ hay ‘’thác Nàng’’ có vị trí nằm tại xã Mường Sang, huyện Mộc Châu, Sơn La. Tên thác mang tên như hiện nay bởi vì theo truyền thuyết, một người con gái đã dùng dải yếm của mình mà cứu sống chàng trai thoát khỏi dòng nước chảy cuồn cuộn.
2, Rừng thông bản Áng
Nơi này mang những nét đầy trữ tình, thơ mộng của một Đà Lạt thu nhỏ với một hồ nước phẳng lặng cùng với hàng thông xanh mọc tươi tốt. Nơi này là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc Thái vì thế khi đến đây bạn có cơ hội được tìm hiểu, trải nghiệm nền văn hóa đặc sắc cùng với ẩm thực phong phú đặc sản của người Thái. Đó chính là thịt hun khói, cá ống tre, cá nướng pa pỉnh tộp, xôi tình yêu, rượu men lá cũng như hương vị những món rau rừng thật đặc biệt.
3, Thị trấn nông trường Mộc Châu
Khi được hình thành từ năm 1958, thị trấn này đã đáp ứng được nhu cầu chè trong nước và quốc tế. Bên cạnh đó còn đưa ra thị trường nguồn cung cấp sữa bò sạch, chất lượng. Khi bạn ghé thăm nơi này, du khách sẽ đắm chìm trong bầu không khí trong lành đầy sảng khoái đến từ những đồi chè ngút ngàn.
4, Thiên đường hoa Happy Land
Với tổng số diện tích gần 5ha, Happy Land là một thung lũng hoa đúng nghĩa nằm tại bản Lùn, xã Mường Sang. Khi bạn đặt chân tới đây, bạn sẽ bị ‘’say’’ trong sắc hoa rực rỡ đầy màu sắc. Vé vào cổng chỉ 20.000đ mà thôi.
5, Ngũ Động Bản Ôn
Hang động được xếp hạng di tích danh thắng cấp tỉnh năm 2008. Là một thắng cảnh đẹp, với hệ thống 5 hang động gắn liền với thuyết ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ, trong hang nhũ đá lấp lánh, hình tượng phong phú được thiên nhiên kiến tạo qua hàng chục vạn năm. Hang động nằm trong khu rừng nguyên sinh khí hậu trong lành, mát mẻ, phải đi men theo lối mòn nhỏ.
6, Đỉnh Pha Luông huyền thoại
Theo tiếng Thái, nơi này còn được gọi là Bờ Lung (Núi Lớn) với độ cao lên tới 2000m nằm tại biên giới 2 nước Việt Lào.
7, Vườn Hoa Nhiệt Đới Mộc Châu
Được thành lập vào năm 2005 bởi Công ty Cổ phần Hoa nhiệt đới với ngành nghề kinh doanh sản xuất, cung ứng dịch vụ nông nghiệp cùng hoạt động khoa học – công nghệ.
8. Đồi chè Mộc Châu
9. Cánh đồng cải Mộc Châu
Thời điểm cuối thu, đầu đông (khoảng tháng 11-12) hàng năm là giai đoạn hoa cải Mộc Châu nở rộ nhất. Du khách có thể bắt gặp những cánh đồng hay thung lũng cải trắng bạt ngàn, tựa như bức họa của thảo nguyên xanh mát.
Ngoài thời điểm trên, bạn vẫn còn cơ hội đi Mộc Châu từ trước Tết tới tận tháng 2 để ngắm hoa đào, mận.
Tháng 3 cũng là thời điểm đẹp để chiêm ngưỡng hoa ban nở còn tháng 9 có Tết Độc Lập của người Mông.
10. Tam giác mạch Mộc châu
Mộc Châu không chỉ nổi tiếng với những đồi hoa cải, mận bát ngát mà còn khiến du khách thập phương nao lòng bởi những cánh đồng hoa tam giác mạch Mộc Châu thơ mộng. Nếu trước đây bạn chỉ có thể thưởng ngoạn vẻ đẹp của loài hoa tam giác mạch ở Hà Giang thì gần đây Mộc Châu cũng đã trồng loài hoa mang vẻ đẹp say đắm lòng người này để thu hút du khách thập phương đến tham quan và chụp hình, trải nghiệm những cảm xúc tuyệt vời.
11. Động Sơn Mộc Hương (Hang Dơi)
12. Vườn hoa lan, dâu tây Hoa cảnh cao nguyên (Bản Áng, xã Đông Sang)
13. Cửa khẩu Lóng Sập (thuộc xã Lóng Sập)
14. Trang trại bò sữa Mộc Châu
15. Vườn hoa Love Garden
Đến cao nguyên Mộc Châu địa điểm đầu tiên bạn chạm tới là Tân Lập. Ở Tân Lập có đồi chè Mộc Sương nổi tiếng, là đồi chè trái tim mà ông Sương dành tặng vợ của mình. Đồi chè Mộc Sương nằm ở Tân Lập 1 và 2. Đi sâu vào trong là đồi chè Tân Lập 3. Khắp Tân Lập được phủ một màu xanh biếc của chè, những búp chè xanh non mơn mởn vươn mình trong sương sớm, đứng đây hít hà mùi chè và ngắm nhìn trời đất bao la cho bạn cảm giác thư thái như trút bỏ mọi ưu phiền.
16. Bản Lóong Luông
Bản Loong Luông ở ngay đèo Hua Tạt, ra khỏi đồi chè Tân Lập, rẽ vào ngã 3 là bản Lóong Luông. Vào mùa xuân, hai bên đường vào bản Loóng Luông hoa đào hoa mận rợp trời. Tới tháng 4, những cây đào cây mận cho ra lúc lỉu quả chín mọng, rẽ vào nhà của bà con mua chừng 25.000 là được 2kg đào pháp giòn thơm, ngon ngọt. Nơi này không có gì để chơi nhiều, tuy nhiên các bạn chạy xe qua đây đến đến Hua Tạt. Hua Tạt là nơi sinh sống của người dân tộc Mông với nhiều nét văn hóa đặc sắc. Nếu đi lên Mộc Châu vào 2-9 thì Hua Tạt là một nơi không nên bỏ lỡ, bởi nơi đây tổ chức tết độc lập rất lớn và nhộn nhịp. Người dân nơi đây mến khách nên bạn có thể dễ dàng hòa mình vào lễ hội. Tới đây bạn cũng có thể dừng chân nghỉ lại những ngôi nhà sàn mộc mạc và thưởng thức những bữa ăn mộc mạc của người dân
17. Bản Pá Phách
Bản Pá Phách hay Ba Phách nằm trên đường Quốc lộ 6, gần quán ăn 70, cách ngã ba thị trấn 5 km. Đây là bản không thể bỏ qua khi đến Mộc Châu, bạn đi theo hướng lên Mộc Châu, khi nào thấy biển Công ty chè Mộc Châu thì rẽ vào con đường nhỏ đối diện. Bản Ba Phách là nơi sinh sống của người Thái và Mông, bản được mệnh danh là “Thiên đường hoa cải” của cao nguyên Mộc Châu
18.Bản Búa
Bản Búa xã Đông Sang là nơi có những ruộng hoa cải trắng trải dài vô cùng đẹp. Bản Búa là điểm khá hoang sơ nên du khách muốn tới phải đi xe máy dong duổi theo chỉ dẫn mới có thể tới nơi được. Nếu muốn đến đây bạn hãy tìm đến khách sạn Hương Sen, rẽ vào lối đối diện khách sạn, đi hết đường thấy cây đa ven suối rẽ trái. Đi thêm 1 đoạn nữa thấy có ngã 3 sau đó rẽ phải men theo hết đường là đến nơi. Nếu có khó khăn trong việc tìm đường bạn có thể hỏi thăm người dân bản địa nơi đây.
Ẩm thực đặc sản Mộc Châu
Đến với du lịch Mộc Châu, các bạn không chỉ được tìm hiểu, say đắm trong cảnh vật, các địa danh nổi tiếng, mà còn được nếm thử những hương vị đầy mới lạ đến từ những món ăn ẩm thực đặc sản phong phú mà nơi này có. Những món ăn tuyệt ngon nơi này bao gồm:
- Bê Chao Mộc Châu: Bê là cách gọi của những chú bò non. Với phần thịt mềm, ngọt đã tạo ra một đặc sản mang tên Mộc Châu chính hiệu.
- Cá suối: Đặc sản này có giá vào khoảng 100.000đ/đĩa. Những chú cá hoàn toàn trưởng thành từ dòng nước suối mát lạnh chảy ra từ những ngọn núi cao hùng vĩ sẽ đem lại hương vị núi rừng đầy độc đáo
- Thịt trâu gác bếp: là một đặc sản thường xuyên xuất hiện trên mâm cơm của người Thái đen. Phần thịt được lựa chọn cũng rất đặc biệt: từ phần đùi/bắp của những chú trâu bò thả rông trên các sườn núi.
- Ốc đá suối vàng: chỉ xuất hiện vào mùa mưa từ tháng 4 – 8. Loài ốc này rất đặc biệt khi không phát triển theo chiều dọc mà lại càng ngày càng to ra theo chiều ngang, khi trường thành to bằng hai đốt ngón tay.